Teatr Narodowy postawił warunek, aby prace prowadzone były wyłącznie podczas letnich przerw działalności teatru, w dwóch kolejnych latach. W związku z tym realizacja projektu przebiegała w dwóch etapach, w okresach od 14 czerwca do 15 września 2010 i 2011 roku.
Część prac, takich jak wymiana kabli systemu sterowania oraz elastycznych przewodów hydraulicznych, wykonywana była przez firmy zewnętrzne.
Konieczność modernizacji systemu sterowania spowodowana była:
- „zestarzeniem” się poprzedniego systemu sterowania (VTB2000), zaprojektowanego i zainstalowanego na początku lat dziewięćdziesiątych minionego stulecia przez ówczesną firmę Mannesmann Rexroth, który był eksploatowany przez 15 lat,
- brakiem części zamiennych (większość części nie była już produkowana),
- koniecznością wymiany piętnastoletnich elementów elektroniki na elementy współcześnie produkowane, umożliwiając tym samym sprawne i ekonomiczne serwisowanie systemu,
- koniecznością przystosowania systemów sterowania do nowych europejskich norm bezpieczeństwa,
- koniecznością podniesienia poziomu bezawaryjności i niezawodności pracy systemu i sterowanych nim urządzeń scenicznych.
Teatr Narodowy zamówił w Instytucie Maszyn Roboczych Ciężkich Politechniki Warszawskiej ekspertyzę stanu technicznego dotychczasowych urządzeń. Ekspertyza wykonana przez specjalistów z dziedziny napędów i sterowań wykazała konieczność przeprowadzenia modernizacji.
Fot. Pulpit główny systemu sterowania urządzeniami mechaniki sceny
W pierwszym etapie projektu (od 14 czerwca do 15 września 2010 roku) wykonano modernizację układów sterowania centralnej stacji hydraulicznej oraz zespołu urządzeń górnej mechanizacji sceny, w tym:
- 37 wciągarek prospektowych (dekoracji),
- wciągarek panoramy,
- wciągarek punktowych,
- mostów świetlnych,
- mostu portalowego,
- kurtyny głównej (3 napędów),
- wciągarek prospektowych proscenium,
- kurtyn stalowych – głównej i bocznej,
- klapy dymowej.
 Fot. Miejscowe sterowniki wciągarek prospektowych |
W drugim etapie projektu (od 14 czerwca do 15 września 2011 roku) wykonano modernizację układu sterowania zespołu urządzeń dolnej mechanizacji sceny, w tym:
- 4 zapadni scenicznych,
- 8 mechanizmów pochylania zapadni (przód, tył),
- 1 zapadni fosy orkiestry,
- 1 magazynu prospektów.
Projekt obejmował modernizację zarówno elementów hardware, jak i software.
W ramach modernizacji hardware wymieniono wszystkie szafy elektroniczne, w tym podrozdzielnie, szafy sterowania osi, szafę sterowania pulpitów, szafy ryglowe, szafę kurtyny głównej oraz UPS.
Wymieniono również pulpit włączający system, pulpity sterownicze, pulpity awaryjne, sterowniki napędów elektromechanicznych i hydraulicznych, sterowniki SPS, a także komputer statusu i komputer reżyserski. Dodatkowo układ sterowania wyposażono w pulpit radiowy. Cały układ sterowania jest zgodny z przepisami bezpieczeństwa SIL III.
Wymianie poddano także wybrane urządzenia w napędach. Wymieniono przetworniki częstotliwości w kurtynie głównej oraz mierniki wartości absolutnej i inkrementalnej we wszystkich urządzeniach. W napędach zapadni i wciągarek zastosowano nowe precyzyjne hydrauliczne czujniki ciśnienia. W mechanizmach pochylania zapadni wykorzystano zawory proporcjonalne. Natomiast w zapadniach scenicznych i w zapadni fosy orkiestry zastosowane zostały dodatkowe „hamulce hydrauliczne” (zawory logiczne po obu stronach cylindrów napędowych). Zastosowanie tych urządzeń było niezbędne do uzyskania zgodności zmodernizowanego systemu z przepisami SIL III.
W ramach modernizacji software w nowym systemie sterowania o symbolu SYB 2000 zastosowano szereg nowych funkcji, których nie posiadał dotychczasowy system (VTB 2000), między innymi:
- możliwość sterowania urządzeniami górnej i dolnej mechanizacji z jednego pulpitu,
- zdalne sterowanie,
- zdalna diagnoza,
- rejestracja procedur obsługi,
- zapis przejazdów (ruchu urządzeń),
- zabezpieczanie danych,
- archiwizacja komunikatów błędów.
W nowym systemie dostępne są oczywiście wszystkie funkcje potrzebne do zaprojektowania tzw. przemiany, sekwencji ruchu lub całego przedstawienia. Projektowanie tych funkcji w nowym systemie ma zdecydowanie więcej możliwości, a uzyskanie zamierzonych efektów jest w dużej części zautomatyzowane.
Urządzenia sceniczne Teatru Narodowego wyposażone są w tzw. mechanizm pochylania podłogi zapadni. Wprowadzanie danych niezbędnych do uzyskania takiego efektu ograniczono do minimum.
Układ posiada program do programowania nie tylko ruchów zapadni i sztankietów, ale także sekwencji ruchów wciągarek punktowych (w których elementem wykonawczym jest 1 lina). Umożliwia to tworzenie ruchu dekoracji przestrzennych, a nie tylko liniowych z wykorzystaniem wciągarek sztankietowych.
Kontakt: mgr inż. Tadeusz Głębicki
Bosch Rexroth, Polska
tel.: +48 22 738 19 01
tadeusz.glebicki@boschrexroth.pl
